AB ülkeleri do?algazda tavan fiyatta anla?t?

Avrupa Birli?i (AB) üyesi 27 ülkenin enerji bakanlar?, Avrupa'daki enerji krizine kar?? al?nacak önlemleri ve ithal do?algaza uygulanacak tavan fiyat? görü?mek üzere Brüksel'de biraraya geldi.

Toplant?n?n ard?ndan yap?lan aç?klamada, üye ülkelerin a??r? yüksek gaz fiyatlar?n? s?n?rlamak için geçici bir mekanizma üzerinde anla?t?klar? belirtildi.

"AB ülkelerinin enerji bakanlar?, vatanda?lar? ve ekonomiyi a??r? yüksek gaz fiyatlar?na kar?? korumak için bir piyasa düzeltme mekanizmas? belirleyen düzenlemede siyasi anla?maya vard?" ifadesi kullan?lan aç?klamada, gaza tavan fiyat?n enerji arz güvenli?ini, finansal piyasalar?n istikrar?n? ve Avrupa'da dünya piyasa fiyatlar?n? yans?tmayan gaz fiyat?ndaki a??r? dalgalanmalar? s?n?rlamay? amaçlad??? kaydedildi.

Aç?klamada, tavan fiyat?n Avrupa'da derinli?i en fazla olan Hollanda merkezli sanal do?algaz ticaret noktas? TTF'de i?lem gören vadeli gaz kontrat?n?n 3 i? günü boyunca 180 euroyu a?mas? ve ayn? dönemde Avrupa'da s?v?la?t?r?lm?? do?algaz?n (LNG) megavatsaat fiyat?n?n küresel piyasalar?n 35 euro üzerine ç?kmas? durumunda yürürlü?e girece?i belirtildi.

Risk durumunda ask?ya al?nabilir
Mekanizman?n, 15 ?ubat 2023 tarihinden itibaren yürürlü?e girece?ine i?aret edilen aç?klamada, AB Enerji Düzenleyicileri ??birli?i Ajans?'n?n (ACER) piyasalar? sürekli olarak izleyece?i ve ilgili bildirimleri yay?mlayaca?? ifade edildi.

Aç?klamada, enerji arz güvenli?i, finansal istikrar, gaz ak??? veya gaz talebi alan?nda risklerin tespit edilmesi halinde mekanizman?n ask?ya al?nabilece?i bir sistem getirildi?i belirtilerek, riskler veya piyasada rahats?zl?k ortaya ç?kmas? durumunda AB Komisyonunun mekanizmay? ask?ya alabilece?i ifade edildi.

Tavan fiyat uygulamas?n?n, özellikle gaz talebinin bir ayda yüzde 15 veya 2 ayda yüzde 10 artmas?, LNG ithalat?n?n önemli ölçüde azalmas? veya TTF'de i?lem gören gaz miktar?n?n geçen y?l?n ayn? dönemine göre önemli ölçüde dü?mesi durumunda ask?ya al?naca??na dikkat çekilen aç?klamada, uygulamay? ask?ya alma karar?n?n AB Resmi Gazetesinde yay?mland?ktan bir gün sonra yürürlü?e girece?i ifade edildi.

Süreç nas?l geli?ti?
AB Komisyonu, geçen ay piyasalardaki gaz fiyatlar?na "tavan fiyat" olarak bilinen bir düzeltme mekanizmas? uygulanmas? teklifinde bulunmu?tu.

Plan, Avrupa'da derinli?i en fazla olan Hollanda merkezli sanal do?algaz ticaret noktas? TTF'de i?lem gören vadeli gaz kontrat?n?n iki hafta boyunca 275 euroyu a?mas? ve Avrupa'da s?v?la?t?r?lm?? do?algaz?n (LNG) megavatsaat fiyat?n?n küresel piyasalar?n 58 euro üzerine ç?kmas? durumunda yürürlü?e girecekti.

AB Dönem Ba?kan? Çekya'n?n üye ülkeler aras?nda uzla?? sa?lamak için haz?rlad??? son teklif, do?algaz fiyat?n?n megavatsaat ba??na 188 euroyu 3 gün boyunca a?mas? ve küresel LNG fiyatlar?yla fark?n da 35 euro olmas? durumunda tavan fiyat?n devreye girmesini içeriyordu.

Almanya, Hollanda, Avusturya, Danimarka ve Macaristan gibi ülkeler tavan fiyat uygulamas?na mesafeli yakla??yor, bunun Avrupa'ya gaz tedarikini azaltmas?ndan çekiniyordu.

Öte yandan, TTF'de i?lem gören vadeli gaz kontrat fiyat?, A?ustos'ta megavatsaat ba??na 340 euroya kadar ç?karken bugün 106 eurodan i?lem gördü.