BIST100 118 bin puanı aştı, dolar 6.86 lirada

Gün içinde 116 bin 674 ile 118 bin 512 puan arasında dalgalanan BIST100, yüzde 2.36 artışla 118 bin 485 puanda kapandı. Kapanışta, BIST Sanayi Endeksi yüzde 2.22, BIST Mali Endeks yüzde 2.71, BIST Hizmetler Endeksi yüzde 2.78 artıdaydı.

Küresel hisse senedi borsalarında endeksler, gelişmiş ekonomilerde toparlanmaya işaret eden ve risk iştahını artıran olumlu verilerin açıklanmasıyla yeni haftaya yükselişlerle başladı.

Asya borsaları endeksleri, yatırımcıların yeni bir yükselme dalgasının başlayacağı beklentileriyle yükselirken, Avrupa borsalarında da, özellikle Almanya'da fabrika siparişlerinin Mayıs ayında yüzde 10.4 gibi yüksek oranda arttığını gösteren verinin açıklanmasının ardından gelen alımlarla endeksler artıda açıldı.

ABD borsalarının açılış öncesi işlemlerinde de, gerek Asya ve Avrupa'daki yukarı yönlü hareketler gerekse geçen hafta başlayan alımların sürmesiyle başlıca endeksler yükseldi.

Borsa İstanbul'da altı yabancı kuruma bugünden itibaren bir ve üç ay süreyle açığa satış yasağı getirildi. Borsa İstanbul'dan yapılan "Yatırımcı Bazında Tedbir Uygulanması" başlıklı açıklamaya göre, Barclays Capital, Credit Suisse ve Merrill Lynch'e üçer ay; Goldman Sachs, JPMorgan, Wood and Company Financial'a birer ay açığa satış yasağı getirildi.

BIST'ten yapılan açıklamada, "Borsamızca gözetim faaliyeti kapsamında yapılan incelemelerde, bilgileri yer alan yatırımcı hesaplarından 01 Temmuz 2020 tarihinde gerçekleştirilen işlemlerin açığa satış bildirimlerinin yapılmadığı tespit edilmiştir. Bu doğrultuda sermaye piyasası mevzuatı açığa satış hükümlerine uyulmadığı belirlenmiş ve 06/07/2020 tarihinden başlamak üzere haklarında açığa satış yasağı tedbiri uygulanmasına karar verilmiştir" denildi.

Açıklamada ayrıca, "Yatırımcılarımızın ve yatırım kuruluşlarımızın mevzuata uyum konusunda gerekli özen ve hassasiyeti göstermesi önemle rica olunur" uyarısı yapıldı.

Enflasyonun beklentileri aşmasıyla Cuma günü 6.90 lirayı görüp, 6.86 liraya dönen dolar, yeni haftaya uzun süre tutunduğu 6.85 lirada başladı.

Döviz piyasalarındaki işlemlerde;

- dolar en düşük 6.8546 lira ve en yüksek 6.8675 lirayı gördükten sonra, 6.86 – 6.87 lira aralığında,

- euro en düşük 7.7068 lira ve en yüksek 7.7957 lirayı gördükten sonra, 7.77 – 7.78 lira aralığında,

- sterlin en düşük 8.5489 lira ve en yüksek 8.6022 lirayı gördükten sonra 8.59 – 8.60 lira aralığında hareket ediyor.

Küresel piyasalarda 1.1243 - 1.1345 aralığına hareket eden euro/dolar paritesi 1.1321 düzeyindeydi.

Merkez Bankası (TCMB), Haziran ayında gıda yıllık enflasyonunun "yatay" geliştiğine işaret ederek, "temel mal enflasyonunun tüm alt gruplarda yükseldiği"ne dikkat çekti.

TCMB Haziran Ayı Fiyat Gelişmeleri raporunda, tüketici fiyatlarının Haziran ayında yüzde 1.13 arttığı ve yıllık enflasyonun 1.23 puan yükselerek yüzde 12.62'ye yükseldiği belirtilerek, şöyle denildi:

"Enerji fiyatları uluslararası petrol fiyatlarındaki toparlanmaya bağlı olarak artarken gıda yıllık enflasyonu yatay bir seyir izledi. Temel mal enflasyonu tüm alt gruplarda yükselirken, hizmet enflasyonu normalleşme sürecinin etkilediği kalemler öncülüğünde arttı. Bu görünüm altında B ve C göstergelerinin yıllık enflasyonu ve eğilimi yükseldi."

Haziran ayında B ve C endekslerinin yıllık değişim oranlarının sırasıyla 0.74 ve 1.32 puan artarak yüzde 11.95 ve yüzde 11.64'e yükseldiğine işaret edilen raporda, "Alt grupların yıllık tüketici enflasyonuna katkıları incelendiğinde, bir önceki aya göre temel mal, enerji ve hizmet katkıları sırasıyla 0.58, 0.45 ve 0.23 puan arttı, gıda grubunun katkısında belirgin bir değişim olmadı" denildi:

"Buna göre, mevsimsellikten arındırılmış verilerle üç aylık ortalamalara göre B ve C göstergelerinin eğilimlerinde artış gözlendi. Bu dönemde, hem hizmet hem de temel mal grubunda enflasyon eğilimi yükseldi."

TCMB Haziran Ayı Fiyat Gelişmeleri raporunda, yurt içi üretici fiyatlarının da Haziran ayında yüzde 0.69 arttığı ve yıllık enflasyonun yüzde 6.17 olduğu belirtildi ve "Yakın dönemdeki döviz kuru görünümüne de bağlı olarak petrol ve ana metal hariç imalat sanayi fiyatlarının mevsimsellikten arındırılmış eğilimi bu dönemde azaldı" denildi.

Buna göre, ana sanayi gruplarına göre incelendiğinde, yıllık enflasyon dayanıklı ve dayanıksız tüketim mallarında gerilerken, enerji ve sermaye malları gruplarında yükseldi, ara malında yataya yakın seyretti.

Aylık bazda, enerji fiyatlarındaki artışta uluslararası petrol fiyatlarındaki görünüme bağlı olarak rafine edilmiş petrol ürünleri ve ham petrol ile gaz imalatı fiyatlarının belirleyici olduğunun da altı çizilen raporda, şöyle denildi:

"Sermaye malları grubunda motorlu kara taşıtları ile parça ve aksesuarlarının yanı sıra makineler; dayanıksız tüketim mallarında fırın ürünleri ve unlu mamul fiyatlarındaki artışlar etkili oldu. 

"Ara malları fiyatlarındaki düşüşte demir-çelik ve ferro alaşımlar, tekstil ipliği, temel kimyasallar ve kâğıt ürünleri öne çıkarken; dayanıklı tüketim malları fiyatları başka yerlerde sınıflandırılmamış ulaşım araçları öncülüğünde geriledi. 

"Özetle, Haziran ayında üretici fiyatlarının yıllık enflasyonu artarken ana eğilimi yavaşladı."